Hoe groot is het draagvlak voor de invoering van verhandelbare spitsrechten om files op te lossen? Naar deze vraag deed Lizet Krabbenborg (voormalig promovenda aan de Technische Universiteit Delft, thans onderzoeker bij het KiM) onderzoek, dat uitmondde in een proefschrift getiteld Tradable Credits for Congestion Management: support/reject? Lizet maakte onderdeel uit van het onlangs afgeronde onderzoeksproject U-SMILE – Urban Smart Measures and Incentives for quality of Life Enhancement – dat geleid werd door de afdeling Spatial Economics aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Stedelijk autogebruik veroorzaakt problemen zoals files en milieuvervuiling. Prijsbeleid is een efficiënt en effectief instrument om files te verminderen, maar er is onvoldoende draagvlak voor belastingen en vormen van belonen zijn duur. U-SMILE ontwierp en onderzocht experimenten met budgetneutrale mengvormen van belastingen en beloningen, waaronder verhandelbare spitsrechten. De hoofdonderzoeksvraag van U-SMILE – een SURF (Smart Urban Regions of the Future) project, dat onderdeel uitmaakte van VerDuS (Verbinden van Duurzame Steden) luidde: Welke ‘slimme’ maatregelen kunnen we ontwikkelen ter beïnvloeding van het gedrag van automobilisten met het oog op filevermindering?
Binnen dit project onderzocht Lizet hoe groot het publieke draagvlak is voor het invoeren van (verschillende uitwerkingen van) verhandelbare spitsrechten. Het gemiddelde draagvlak voor verhandelbare spitsrechten is vergelijkbaar met dat van spitsheffing, maar neemt toe afhankelijk van de uitwerking. Met name onder automobilisten is een groep te vinden die spitsheffing afwijst, maar spitsrechten wel steunt. Dit concept blijkt daarom een interessant alternatief in de lange zoektocht naar een effectief beleidsinstrument ter vermindering van de negatieve effecten van autogebruik. Het proefschrift vergroot het begrip van meningen over dit innovatieve instrument en vergelijkt publieke steun met steun voor reguliere prijsbeleidinstrumenten.
Lizet Krabbenborg zal haar proefschrift verdedigen op 18 maart 2021 van 17:00-18:30. De promotieplechtigheid is hier te volgen.
Maart 2021
Ellen Woudstra