Crowdfunding (ook wel publieksfinanciering genoemd) wordt in toenemende mate gebruikt als middel om publieke goederen te financieren. Crowdfunding is groot geworden rond het begin van de de 21e eeuw. Het is een alternatieve manier om beleggerskapitaal binnen te halen door middel van een online platform. Bekende voorbeelden van zulke platforms zijn FundRazr, GoFundMe, Kickstarter en IndieGoGo.
Crowdfunding van publieke goederen (in het Engels civic crowdfunding genoemd), vindt plaats op bovengenoemde algemene platforms, maar ook op gespecialiseerde websites zoals Citizinvestor, IOBY, JustGiving,en GlobalGiving. Voorbeelden van dit type crowdfunding zijn onderwijs- en infrastructuurprojecten, maar ook groene projecten gericht op behoud van natuur en milieu.
Crowdfunding mag dan wel een aantal problemen ondervangen die normaliter samenhangen met de voorziening van publieke goederen, een aantal blijven bestaan, waarvan wij er twee noemen. Het eerste is het zogenaamde free-rider probleem. Hiermee wordt bedoeld dat mensen gebruik kunnen van maken van een goed of dienst zonder ervoor te betalen (‘ik hoef niet mee te betalen als anderen dat al doen’). Het tweede is een coördinatieprobleem: door het grote aantal projecten op crowdfunding platforms kan een project over het hoofd worden gezien, wat er toe kan leiden dat een financieringsdrempel niet bereikt wordt.
Welke impact heeft het ontwerp van een crowdfunding platform op bovengenoemde problemen? Dit hebben wij getest met behulp van een zelf ontworpen experimenteel crowdfunding platform. Deelnemers konden inloggen en investeren in fictieve projecten, vergelijkbaar met die op bestaande crowdfunding platforms. Het voordeel van ons experimentele platform was dat we de impact van verschillende ontwerpen op het succes van crowdfunding konden onderzoeken. We hebben bijvoorbeeld de effecten van seed money (startkapitaal zodat een project al met een basisbedrag aan financiering op een crowdfunding platform verschijnt) kunnen onderzoeken, en gekeken naar de resultaten van het toevoegen van meerdere projecten, ook als die op het eerste gezicht irrelevant leken.
“Vroege” investeringen verhogen
De resultaten van ons onderzoek tonen aan dat aanpassingen aan het crowdfunding platform de free-rider en coordinatieproblemen deels kunnen oplossen. Dit effect werkt via investeringen in de eerste paar uur van een crowdfunding project. Deze “vroege” investeringen dienen als signaal richting andere deelnemers dat zij zich op dit specifieke project moeten concentreren. Zo zal er minder geld worden verspild aan projecten die uiteindelijk hun financieringsdrempel toch al niet bereiken.
Om de resultaten in een meer realistische setting te checken hebben we een vervolgexperiment uitgevoerd in samenwerking met Natuurmonumenten. Fictieve projecten werden vervangen door actuele projecten van Natuurmonumenten. Dit vervolgexperiment leverde vergelijkbare resultaten op voor wat betreft investeringsgedrag. De resultaten van beide experimenten laten zien wat knelpunten zijn in het ontwerp van crowdfunding van publieke goederen. Ook bevestigen ze de stelling dat crowdfunding een veelbelovend middel is voor particuliere financiering van publieke goederen.
Dit blog is gebaseerd op: Ansink, E., M. Koetse, J. Bouma, D. Hauck, & D. van Soest (2018). Crowdfunding public goods: An experiment, Tinbergen Institute Discussion Paper 17/119
September 2018