De laatste twee decennia is er sprake van een enorme, wereldwijde groei in mijnbouwactiviteiten. Een toenemend deel daarvan is geconcentreerd in de opkomende markten. ’s Werelds grootste mijnen zijn tegenwoordig te vinden in Afrika, Azië en Latijns-Amerika.
Deze groei heeft het debat over de gevolgen van mijnbouw op de economische activiteit en het welzijn in deze landen weer op gang gebracht. In ons onderzoek analyseren wij welke invloed de aanwezigheid van actieve mijnen heeft op nabijgelegen bedrijven. Wij richten ons op acht landen met een grote productie- en mijnsector, namelijk Brazilië, Chili, China, Kazachstan, Mexico, Mongolië, Rusland en Oekraïne.
Voor ons onderzoek maken we allereerst gebruik van de gegevens van 22.150 bedrijven uit de EBRD- en de Wereldbank Enterprise Survey. Deze gegevens bevatten de reacties van bedrijfsleiders wanneer zij gevraagd worden naar de ernst van de verschillende belemmeringen voor de dagelijkse gang van zaken van hun bedrijf. Hieronder vallen de toegang tot infrastructuur en elektriciteit, de beschikbaarheid van geschoolde werknemers, de kosten van grond, en de toegang tot financiën.
Als tweede maken wij voor ons onderzoek gebruik van uitgebreide informatie over de geografische ligging en de operationele status van 3.793 mijnen, die 31 verschillende metalen en mineralen produceren. Onderstaand figuur toont de locatie van mijnen (blauwe stippen) en bedrijven (rode driehoekjes) in Kazachstan. Het moge duidelijk zijn dat zelfs in een mijnintensief land als Kazachstan sommige bedrijven dichtbij actieve mijnen zijn gevestigd (dat wil zeggen binnen een straal van 20 km), en anderen juist niet. Dit type variantie gebruiken wij in onze analyse.
Figuur: Mijnactiviteiten en bedrijven in Kazachstan
NB: De onderste kaart zoomt in op de rode rechthoek in de bovenste kaart.
Ons onderzoek heeft twee belangrijke resultaten opgeleverd. Productiebedrijven die gevestigd zijn in de buurt van actieve mijnen melden meer belemmeringen in het zakendoen. Deze bedrijven moeten concurreren met nabijgelegen mijnen als het gaat om de toegang tot grondstoffen, arbeid en infrastructuur. Zij maken melding van congestie en knelpunten in de infrastructuur. Wij tonen in ons onderzoek aan dat dit de groei van deze bedrijven belemmert en dat zij minder werkgelegenheid genereren. De effecten zijn economisch vrij groot: het verplaatsen van een productiebedrijf van een regio zonder mijnen naar een regio met een gemiddelde mijnbouwintensiteit zou het aantal werknemers met gemiddeld bijna 3 procent doen dalen. Echter, ondernemingen binnen dezelfde sector als de mijnindustrie – die goederen en diensten direct aan mijnen verkopen of de grondstoffen van de mijnen gebruiken als input – profiteren van de lokale mijnbouwactiviteiten. Dit geldt ook voor bedrijven in de bouw- en de dienstensector. Maar omdat de meeste lokale bedrijven kleinschalige producenten zijn van verhandelbare goederen, is het gemiddelde netto-effect van mijnbouwactiviteiten op bedrijven in de directe omgeving negatief.
Er is ook goed nieuws. De mijnbouw genereert inkomsten die uiteindelijk worden besteed aan goederen, diensten en publieke goederen in de regio, en draagt daarmee bij aan een verbeterd ondernemersklimaat voor bedrijven die gevestigd zijn binnen een straal van tussen de 20 en 150 kilometer van de mijnen.
Hoewel mijnen (infrastructurele) knelpunten veroorzaken voor hun directe omgeving en lokale producenten verdringen, leveren zij op een grotere schaal een bijdrage aan een verbeterd ondernemersklimaat.
Ralph de Haas
Steven Poelhekke
Het paper zelf lees je hier.
Februari 2017